Waarom 3 Mei: Dag van Empathie
Nederland kent bijna 200 nationaliteiten en vele culturen, in de praktijk leven die allen best goed samen. Soms botsen verschillende culturen, opvattingen en achtergronden echter. Mensen maken gebruik van hun vrijheid van meningsuiting, maar respecteren niet altijd die van anderen. De toon waarop gesprekken of discussies gevoerd worden verhardt en gaat, zeker ook op social media, niet zelden gepaard met respectloze uitingen of krachttermen.
Met de Dag van Empathie willen wij zorgen voor meer empathie in Nederland. Voor meer respect tussen en begrip voor de verschillende groepen in de Nederlandse samenleving. We kunnen ons verplaatsen in de ander wanneer we elkaar beter leren kennen. Dit willen wij bewerkstelligen met verschillende (en onverwachte) ontmoetingen in de maand mei. We leggen zo samen een positieve basis voor een gezamenlijke toekomst voor iedereen in deze samenleving.
We hebben er bewust voor gekozen om 3 mei uit te roepen tot de de Dag van Empathie – de dag voorafgaand aan de Nationale Herdenking en Bevrijdingsdag. De Dag van Empathie is een pleidooi om de empathie in de samenleving te vergroten en om de tijdens de herdenking getoonde empathie niet alleen dan te voelen – maar op alle dagen van het jaar, voor elke medemens. Uiteindelijk streven we naar een nationale dag op 3 mei waarop we elkaar (opnieuw) leren kennen, waarna we op 4 mei samen herdenken, op 5 mei samen onze vrijheid vieren en vanaf 6 mei met elkaar in gesprek blijven.
De kracht van empathie
Naast botsingen die er zijn in de samenleving, zijn er ook veel mooie en hoopvolle ontwikkelingen. Mensen komen voor elkaar op, ook als ze elkaar niet kennen. Mensen helpen elkaar en verplaatsen zich in elkaar. Zo vormde zich op initiatief van christelijke organisaties een menselijke keten rond de Essalam-moskee in Rotterdam, toen die na aanslagen op een moskee in Quebec 24 uur per dag beschermd moest worden. Hesen ruim 300 horecagelegenheden verspreid door heel Amsterdam in juni 2018 de regenboogvlag, om solidariteit te tonen met de mishandelde dragqueen Monique de la Fressange.
En doneerden bijna 2.000 mensen in totaal meer dan €38.000,- voor het afscheid van Orlando Boldewijn, die in februari 2018 na een week van vermissing dood werd gevonden in Den Haag. Het Noord-Brabantse dorp Stevensbeek startte ‘Samen Stevensbeek’, om de 800 vluchtelingen die naar hun 700 inwoners tellende dorpje kwamen welkom te heten en deel van het dorpsleven te maken. De basis die deze mooie initiatieven delen? Inlevingsvermogen en empathie – juist ook voor mensen wier ervaring je niet deelt.
Een korte geschiedenis
Stichting Nederland Wordt Beter (NLWB) en stichting Soul Rebel Movement (SRM) organiseerden in 2012 de eerste Dag van Empathie, in samenwerking met de Mozes en Aäronkerk. Het doel was om mensen samen te brengen, te leren over elkaars verleden én heden om zo meer wederzijds respect en begrip op te wekken. De concrete aanleiding was destijds de constatering van groot wederzijds onbegrip, enerzijds wanneer witte Nederlanders de gevolgen van het koloniale verleden bagatelliseren en negeren, anderzijds wanneer niet witte Nederlanders (mede hierdoor) moeite hebben om aandacht of respect voor de Nationale Herdenking op 4 mei op te brengen. De reacties waren soms heftig en dreven ons steeds verder uit elkaar.
NLWB en SRM stelden de zich de vraag wat deze toenemende afstand tussen mensen zou kunnen verkleinen. Als antwoord op die vraag hebben we 3 mei tot Nationale Dag van Empathie uitgeroepen: vanuit de overtuiging dat een oplossing ligt in het elkaar beter leren kennen, het horen van elkaars verhalen, en jezelf herkennen in verhalen van de ander met wie je niks gemeen dacht te hebben. De ander, die wellicht een andere culturele achtergrond of etniciteit heeft, een andere religie, een andere genderidentiteit of seksuele voorkeur, maar ook simpelweg een andere baan, leeftijd of woonplaats. Wanneer je je kunt verplaatsen in de ander, ontstaat empathie, inlevingsvermogen, voor de levens, de moeilijkheden, de vreugde en het verdriet van anderen. Het doel van de Dag van Empathie is dan ook: elkaar beter leren kennen om je in elkaar te verplaatsen.
NLWB heeft vanaf 2017 de organisatie van de Dag van Empathie op zich genomen. De focus van de Dag van Empathie is in de loop der jaren meegegroeid met de samenleving. Naast de terugkerende thema’s die de basis vormden voor het beginnen van de Dag van Empathie – de Tweede Wereldoorlog en het Nederlandse koloniale verleden -, worden er tijdens de Dag van Empathie ook verhalen gedeeld die andere maatschappelijke thema’s belichten. Door elkaar inzicht in onze levens te geven en te laten zien hoeveel we als mensen eigenlijk op elkaar lijken, hopen we verder te bouwen aan een positieve basis voor een gezamenlijke toekomst.
Tijdens eerdere edities waren er onder meer optredens van Jörgen Raymann, Romana Vrede, Ido Abrams, Gerson Main, Vincent de Kom, Diana Matroos, Mounir Samuel, Robert Vuijsje, Jetty Mathurin, Jennie Lena, Akwasi, Job Cohen, Babs Franklin Gons, Andrée van Es, Cigdem Yuksel, Marieke Lucas Rijneveld, Meester Bart, MC Fit, Ernestine Comvalius, Jerry Afriyie, Rui Jun Long, Sabrina Starke, Janne Schra, en Tofik Dibi. Omdat wij een podium willen bieden aan zoveel mogelijk ervaringen en verhalen, leveren alle sprekers en artiesten slechts één keer een bijdrage.
De Dag van Empathie kan niet zonder uw empathie.
Elke ontmoeting, elk verhaal telt. Draag bij aan een dag vol verbinding en begrip.